Bệnh phong hàn nhập cốt: Nguyên nhân, triệu chứng, cách chữa

Phong hàn là bệnh gì?

Trong Y học cổ truyền, bệnh phong hàn thường được nhắc đến với các biểu hiện như mệt mỏi, đau nhức toàn thân. Đây là một tình trạng bệnh lý không thể xem nhẹ, nhất là khi thời tiết thay đổi đột ngột. Nguyên nhân chính là do tà khí và hàn khí từ bên ngoài xâm nhập vào cơ thể, làm rối loạn chức năng khí huyết và gây ra bệnh. Đặc biệt, nếu kết hợp với môi trường ẩm ướt, bệnh dễ chuyển biến thành phong hàn thấp, phức tạp và khó điều trị hơn.

Bệnh phong hàn thường xuất hiện vào thời điểm giao mùa hoặc khi thời tiết mưa nắng thất thường. Lúc này, cơ thể dễ bị suy yếu, không kịp thích nghi với sự thay đổi đột ngột của khí hậu, tạo điều kiện cho các tác nhân gây bệnh xâm nhập và phát sinh bệnh tật.

Phong hàn thường xuất hiện khi thời tiết thay đổi đột ngột

Nguyên nhân nhiễm phong hàn

Có 2 nguyên nhân khiến cơ thể bị nhiễm phong hàn:

Nguyên nhân khách quan

Đây là những yếu tố bên ngoài môi trường tác động đến sức khỏe con người. Khi thời tiết thay đổi thất thường, đặc biệt vào lúc giao mùa, khí lạnh và gió độc dễ xâm nhập vào cơ thể, làm suy giảm sức đề kháng và gây ra các bệnh lý.

• Bệnh phong hàn: Thường xảy ra khi cơ thể bị nhiễm lạnh do dính mưa, sương đêm, hoặc ngâm mình trong nước quá lâu. Người bệnh có thể gặp các triệu chứng như cảm lạnh, sổ mũi, thậm chí nguy hiểm hơn nếu dẫn đến phù thũng. Ngoài ra, tình trạng đau nhức xương khớp, phong thấp, tê mỏi tay chân cũng thường đi kèm.

• Chứng phong nhiệt: Tương tự như cảm nắng nhưng khác biệt với phong hàn, phong nhiệt thường phát sinh vào mùa hè, khi cơ thể tiếp xúc nhiều với gió nóng và không khí khô. Biểu hiện bao gồm sốt, nóng trong người, nước tiểu sẫm màu, mắt đỏ hoặc sưng, khiến người bệnh cảm thấy vô cùng mệt mỏi và khó chịu.

Nguyên nhân chủ quan

Nguyên nhân này chủ yếu bắt nguồn từ trạng thái tinh thần không ổn định và sự rối loạn trong môi trường nội sinh của cơ thể. Khi tâm lý căng thẳng, lo âu kéo dài, người bệnh dễ rơi vào trạng thái tiêu cực, làm suy giảm sức đề kháng, từ đó tạo điều kiện cho tà khí xâm nhập và phát sinh bệnh phong hàn.

• Do tâm trạng: Những người thường xuyên chịu tác động bởi cảm xúc mạnh như vui buồn thất thường, giận dữ, sợ hãi, áp lực, lo âu,...dễ khiến khí huyết rối loạn, tuần hoàn máu không thông suốt, dẫn đến tổn thương chức năng tạng phủ và sinh bệnh. Đây là yếu tố thường gặp trong các chứng bệnh do phong hàn gây ra.

• Do rối loạn tạng phủ: Khi các cơ quan nội tạng gặp vấn đề, trạng thái tinh thần cũng bị ảnh hưởng theo. Chẳng hạn, tức giận dễ khiến can (gan) sinh nhiệt; suy nghĩ quá mức làm tổn thương tỳ (lá lách); xúc động mạnh gây tổn hại đến tâm (tim); lo âu kéo dài ảnh hưởng đến phế (phổi); còn sợ hãi quá độ lại làm thận suy yếu. Những rối loạn này nếu kéo dài sẽ khiến cơ thể suy nhược, dễ mắc phong hàn và nhiều bệnh lý khác.

Tà khí bên ngoài xâm nhập vào cơ thể dễ phát sinh bệnh phong hàn

Triệu chứng bị nhiễm phong hàn

Khi cơ thể bị nhiễm phong hàn, người bệnh thường xuất hiện một số triệu chứng điển hình như:

• Các khớp bị cứng, khó khăn trong việc co duỗi và vận động, làm hạn chế khả năng di chuyển.

• Đau nhức toàn thân, kèm theo hiện tượng phù nề, đặc biệt từ vùng thắt lưng lan xuống các chi dưới.

• Biểu hiện cảm lạnh rõ rệt như đau đầu, ho nhiều, nghẹt mũi, sốt nhẹ, chảy nước mũi, đau rát họng.

• Hệ tiêu hóa bị ảnh hưởng: đau quặn bụng, đầy hơi, khó tiêu, táo bón. Nước tiểu hoặc phân có thể thay đổi màu sắc và mùi.

• Cơ thể mệt mỏi, chán ăn, ăn uống không ngon miệng dẫn đến suy nhược và giảm sút thể lực.

Trong dân gian, phong hàn thường được xem như một dạng cảm mạo thông thường và có thể tự điều trị tại nhà. Tuy nhiên, nếu không được xử lý đúng cách và kịp thời, bệnh có thể diễn tiến nặng hơn và gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm như ho mãn tính, viêm phổi, viêm phế quản, đau đầu kéo dài, mất ngủ, nhức mỏi triền miên, thậm chí là tê liệt và mất cảm giác.

Vì vậy, việc chủ động phòng ngừa, theo dõi triệu chứng và can thiệp điều trị sớm ngay khi bệnh mới khởi phát là vô cùng cần thiết để tránh những hậu quả nghiêm trọng về sau.

Các khớp bị cứng, khó khăn trong việc co duỗi khi nhiễm phong hàn

Cách chữa phong hàn nhập cốt

Ngày nay, có nhiều cách hỗ trợ điều trị phong hàn nhập cốt tại nhà mà không cần dùng đến thuốc, bao gồm:

Xoa bóp bấm huyệt

Khi xuất hiện các dấu hiệu nhiễm phong hàn, người bệnh nên nghỉ ngơi ở nơi kín gió, ấm áp để tránh tình trạng bệnh tiến triển nặng hơn. Sau đó, có thể tiến hành xoa bóp và bấm các huyệt đạo hỗ trợ đẩy lùi tà khí và cải thiện triệu chứng theo hướng dẫn sau:

• Huyệt Thái Xung (thuộc kinh Can): Nằm ở phần mu bàn chân, giữa kẽ ngón chân cái và ngón chân thứ hai, đo lên khoảng 2 tấc. Huyệt này có tác dụng sơ can, giải uất, điều hòa khí huyết.

• Huyệt Nội Quan (thuộc kinh Tâm bào lạc): Vị trí ở mặt trong cẳng tay, cách nếp gấp cổ tay khoảng 2 tấc. Bấm huyệt này giúp an thần, điều hòa khí huyết, hỗ trợ giảm đau và cải thiện cảm giác khó chịu.

• Huyệt Túc Tam Lý (thuộc kinh Vị): Nằm ở mặt ngoài cẳng chân, đo từ xương bánh chè xuống khoảng 3 tấc và cách xương chày 1 tấc ngang. Huyệt này nổi tiếng với công dụng tăng cường thể lực, điều hòa tỳ vị và hỗ trợ nâng cao hệ miễn dịch.

• Huyệt Thận Du (thuộc kinh Bàng quang): Nằm ở vùng lưng, đo ngang từ mỏm gai của đốt sống thắt lưng ra khoảng 1.5 tấc. Bấm huyệt này giúp bổ thận, tăng cường nguyên khí, cải thiện tình trạng mệt mỏi do phong hàn gây ra.

• Huyệt Lao Cung và Lạc Chẩm: Dùng tay phải để cùng lúc day ấn hai huyệt này. Huyệt Lao Cung nằm ở lòng bàn tay, giữa khe ngón tay giữa và ngón áp út. Huyệt Lạc Chẩm nằm ở mu bàn tay, cách khe giữa ngón trỏ và ngón giữa khoảng 1.5 tấc. Việc tác động đồng thời lên hai huyệt này giúp làm dịu thần kinh, hỗ trợ lưu thông khí huyết.

• Huyệt Liệt Khuyết: Được xác định bằng cách đặt hai tay đan chéo, ngón trỏ tay này chạm vào vị trí gần đầu xương quay của tay kia – chính là huyệt cần tìm. Day ấn huyệt Liệt Khuyết giúp khai thông kinh phế, giảm ho, đau nhức và tăng cường lưu thông khí huyết.

• Huyệt Phong Môn: Nằm ở phía sau lưng, tại vị trí giao nhau giữa đường ngang qua mỏm gai đốt sống lưng và đường thẳng song song với cột sống, lệch ra ngoài khoảng 1.5 tấc. Đây là huyệt quan trọng giúp phát tán phong hàn, hỗ trợ cơ thể đào thải tà khí.

Lưu ý: Mỗi huyệt nên được bấm trong khoảng 30 giây đến 1 phút, với lực vừa phải. Người bệnh nên cảm nhận được cảm giác tê tức nhẹ hoặc đau nhẹ là đạt hiệu quả.

Người bệnh có thể xoa bóp và bấm các huyệt đạo để hỗ trợ đẩy lùi tà khí 

Xông hơi thảo dược

Khi cơ thể bị nhiễm phong hàn, một trong những biện pháp dân gian hiệu quả giúp hỗ trợ đào thải tà khí, điều hòa thân nhiệt và giảm triệu chứng cảm lạnh là xông hơi bằng thảo dược. Phương pháp này giúp cơ thể tiết mồ hôi, từ đó hỗ trợ giải cảm và tăng cường lưu thông khí huyết.

Thông thường, nồi xông hơi trị phong hàn sẽ được chuẩn bị từ các loại lá có tính ấm và kháng khuẩn tự nhiên như: lá bạc hà, tía tô, kinh giới, sả, chanh, bưởi, cúc tần và lá tre. Tất cả các nguyên liệu này cần được rửa sạch, sau đó cho vào nồi, đổ nước ngập mặt lá rồi đun sôi.

Sau khi nồi nước đã sôi, người bệnh tiến hành xông toàn thân để kích thích tuyến mồ hôi hoạt động, từ đó giúp thải độc qua da. Sau khi xông, cần lau khô người, thay quần áo sạch và tránh tiếp xúc với gió lạnh.

Lưu ý:

• Cần trùm kín cơ thể khi xông để giữ nhiệt và tránh gió lùa.

• Không nên xông hơi quá lâu, thời gian hợp lý là từ 10–15 phút.

• Tuyệt đối không xông hơi cho trẻ nhỏ, vì da trẻ còn mỏng và khả năng điều hòa nhiệt kém, dễ gặp nguy hiểm.

Xông hơi giúp cơ thể tiết mồ hôi, từ đó hỗ trợ giải phong hàn

Cạo gió giác hơi

Đánh gió là một phương pháp dân gian quen thuộc trong y học cổ truyền, thường được áp dụng để hỗ trợ điều trị các triệu chứng nhiễm phong hàn. Để thực hiện, bạn cần chuẩn bị một bát gạo tẻ hoặc cám gạo đã được rang vàng đến khi dậy mùi thơm, sau đó đổ vào khăn vải sạch, cho thêm một vài lát gừng tươi rồi gói lại và buộc chặt.

Dùng túi gạo gừng này để chà xát lên các vùng trên cơ thể theo thứ tự như sau:

• Vùng trán: Bắt đầu từ hai bên thái dương, chà xát nhẹ nhàng rồi di chuyển xuống trán. Thực hiện khoảng 20–30 lần.

• Vùng lưng: Chà từ gáy xuống hai bên vai, rồi tiếp tục theo sống lưng và vùng thắt lưng, cũng lặp lại khoảng 20–30 lần.

• Vùng tay: Bắt đầu từ cánh tay chà dọc xuống mu bàn tay, khoảng 20–30 lần mỗi bên.

• Vùng chân: Chà xát từ đùi xuống cẳng chân và mu bàn chân, thực hiện đều đặn 20–30 lần.

Sau khi đánh gió xong, người bệnh nên nằm nghỉ ngơi ở nơi ấm áp, đắp chăn để cơ thể tiết mồ hôi, giúp tà khí được đẩy ra ngoài. Sau đó, lau khô mồ hôi và thay quần áo sạch sẽ để tránh nhiễm lạnh trở lại.

Thực dưỡng giải phong hàn

Khi bị phong hàn nhập cốt, hệ tiêu hoá thường hoạt động kém đi, ảnh hưởng đến quá trình hấp thụ và tiêu hóa. Do đó, người bệnh nên xây dựng thực đơn phù hợp, hỗ trợ quá trình phục hồi hiệu quả hơn.

• Cháo giải cảm:

Bạn có thể nấu một bát cháo thịt nạc hoặc cháo trứng, kết hợp với nhiều hành lá và lá tía tô để hỗ trợ giải cảm hiệu quả. Hành lá có tác dụng phát tán phong hàn, điều hòa khí huyết, trong khi tía tô giúp tán hàn, giảm ho và long đờm. Gạo tẻ có công dụng bổ trung ích khí, kiện tỳ dưỡng vị. Ngoài ra, thêm vài lát gừng tươi vào cháo sẽ giúp tăng khả năng làm ấm cơ thể và đẩy lùi hàn khí nhanh chóng.

• Trà gừng với đường đỏ:

Đây là thức uống lý tưởng cho người bị cảm lạnh, đặc biệt sau khi đi mưa hoặc nhiễm lạnh đột ngột. Hãm vài lát gừng tươi trong nước sôi, sau đó thêm một ít đường đỏ và uống khi còn ấm. Trà gừng không chỉ giúp tán hàn, giải biểu mà còn có tác dụng ôn trung, làm ấm tỳ vị. Nếu cơ thể bị nhiễm hàn nặng, có thể thêm một ít rượu trắng vào để tăng khả năng tán hàn và lưu thông khí huyết.

Trà gừng không chỉ giúp tán hàn, giải biểu mà còn có tác dụng ôn trung, làm ấm tỳ vị

• Nước hành, rau mùi,  gừng:

Đun sôi 10g hành tươi, 15g rau mùi tươi và 15g gừng tươi trong khoảng 5 phút, sau đó lọc lấy nước để uống. Hỗn hợp này giúp giải biểu, tán hàn hiệu quả. Bạn có thể cho thêm đường đỏ để dễ uống hơn, nhưng cần lưu ý phải uống khi còn ấm để đạt được hiệu quả tốt nhất.

Chữa nhiễm phong hàn lâu ngày với thuốc rắn số 7

Những phương pháp dân gian kể trên có thể áp dụng hiệu quả trong các trường hợp nhiễm phong hàn nhẹ và mới khởi phát. Tuy nhiên, đối với những trường hợp kéo dài, tái phát thường xuyên hoặc có biểu hiện đau nhức rõ rệt, người bệnh nên kết hợp sử dụng thêm sản phẩm hỗ trợ chuyên sâu để giải hàn hiệu quả và ngăn ngừa biến chứng.

Một trong những lựa chọn được nhiều người tin dùng là thuốc rắn số 7, sản phẩm đến từ Viện Nghiên cứu Rắn độc Hoàng Gia Thái Lan. Bài thuốc được bào chế từ nọc độc rắn hổ mang kết hợp cùng 20 loại thảo dược quý của Thái Lan, bao gồm đầy đủ các nhóm dược liệu có tác dụng hành khí, hoạt huyết, bổ can thận và lưu thông khí huyết.

Thuốc rắn Thái Lan không chỉ hỗ trợ điều trị hiệu quả các bệnh lý liên quan đến xương khớp như gai cột sống, thoái hóa, vôi hóa, đau thần kinh tọa, mà còn đặc biệt có tác dụng giải phong, trừ hàn, giảm phong thấp nhanh chóng.

Thuốc rắn số 7 có tác dụng giải phong, trừ hàn

Hy vọng rằng qua bài viết này, bạn đã có thêm kiến thức hữu ích về nguyên nhân, triệu chứng cũng như các phương pháp điều trị chứng phong hàn nhập cốt hiệu quả. Nếu còn bất kỳ thắc mắc nào hoặc cần tư vấn thêm về sản phẩm hỗ trợ điều trị, đừng ngần ngại liên hệ với Hàng Thái Chính Hãng để được hỗ trợ tận tình!

Nguồn tham khảo:

1. BS. CK1 YHCT Hàng Quang Định (27/07/2022), Điều trị cảm mạo phong hàn bằng phương pháp không dùng thuốc, Trang Tin CDC An Giang, truy cập từ: https://cdcangiang.vn/index.php/2022/07/27/dieu-tri-cam-mao-phong-han-trong-mua-he-bang-phuong-phap-khong-dung-thuoc/

2. Bệnh viện Hữu nghị Đa khoa Nghệ An (n.d.), Bệnh cảm mạo phong hàn, truy cập từ: https://bvnghean.vn/benh-cam-mao-phong-han/ bvnghean.vn+4bvnghean.vn+4bvnghean.vn+4

3. Vinmec (n.d.), Bệnh nhiễm phong hàn là gì?, truy cập từ: https://www.vinmec.com/vie/bai-viet/benh-nhiem-phong-han-la-gi-vi