Bốc hỏa tiền mãn kinh uống thuốc gì? Lưu ý khi uống
Bốc hỏa tiền mãn kinh là gì?
Bốc hỏa tiền mãn kinh là hiện tượng cơ thể đột ngột cảm thấy nóng, thường khởi phát từ mặt rồi lan xuống ngực và toàn thân. Mỗi cơn bốc hỏa ở giai đoạn tiền mãn kinh có thể kéo dài vài phút, với tần suất dao động từ 5 - 10 cơn mỗi ngày.
Ở những người thường xuyên căng thẳng, áp lực, số lần bốc hỏa có thể lên tới 20 cơn mỗi ngày. Sau khi cơn bốc hỏa kết thúc, phụ nữ thường gặp các triệu chứng kèm theo như ra mồ hôi, ớn lạnh, tay chân bủn rủn, nhịp tim nhanh, dễ cáu gắt và mệt mỏi kéo dài.
Bốc hỏa là một triệu chứng khó chịu trong thời kỳ tiền mãn kinh
Nguyên nhân gây bốc hỏa tiền mãn kinh
Khi bước vào giai đoạn tiền mãn kinh, một số cơ quan trong cơ thể phụ nữ bắt đầu lão hóa. Điều này dẫn đến suy giảm hoạt động của hệ trục nội tiết hạ đồi – tuyến yên – buồng trứng, làm giảm sản xuất hai hormone nữ quan trọng là Estrogen và Progesterone. Đồng thời, cơ chế phản hồi ngược từ buồng trứng về tuyến yên và não bộ để điều chỉnh sự bài tiết hormone cũng bị rối loạn.
Sự thay đổi hormone nữ trong cơ thể ảnh hưởng trực tiếp đến trung tâm điều chỉnh thân nhiệt nằm ở vùng dưới đồi, khiến khu vực này bị rối loạn và đánh giá sai thân nhiệt. Kết quả là vùng dưới đồi gửi tín hiệu để cơ thể giải phóng nhiệt quá mức, dẫn đến các cơn bốc hỏa.
Sự thay đổi hormone trong cơ thể là nguyên nhân gây ra những cơn bốc hỏa
Bốc hỏa tiền mãn kinh uống thuốc gì?
Nhiều chị em phụ nữ không biết bốc hỏa tiền mãn kinh uống thuốc gì. Nếu bạn cũng là một trong số đó thì có thể cân nhắc sử dụng các loại thuốc sau:
Liệu pháp thay thế hormone (HRT)
Đây là phương pháp phổ biến để giảm các cơn bốc hỏa ở phụ nữ tiền mãn kinh. Nguyên lý hoạt động là bổ sung các hormone Estrogen và/hoặc Progesterone tổng hợp vào cơ thể, giúp cân bằng lại lượng nội tiết tố bị giảm trong giai đoạn này.
Không chỉ giúp giảm bốc hỏa, liệu pháp thay thế hormone còn mang lại nhiều lợi ích khác như giảm khô âm đạo, đổ mồ hôi đêm, cải thiện tình trạng khó chịu khi quan hệ, đồng thời giúp duy trì mật độ xương, hạn chế nguy cơ loãng xương.
Thay thế hocmone là phương pháp phổ biến để giảm các cơn bốc hỏa ở phụ nữ tiền mãn kinh
Một số loại thuốc Estrogen phổ biến có thể tham khảo:
Viên uống Estrogen
Một số viên uống Estrogen d phổ biến: Estrogen liên hợp (Premarin), Estradiol (Estrace), Estratab. Viên uống dùng theo liều lượng do bác sĩ chỉ định, mỗi loại có cách dùng riêng. Chị em nên tuân thủ hướng dẫn để đảm bảo hiệu quả và an toàn.
Ưu điểm:
-
Giúp giảm các cơn bốc hỏa và triệu chứng tiền mãn kinh.
-
Hỗ trợ duy trì mật độ xương, giảm nguy cơ loãng xương.
Nhược điểm:
-
Có thể làm tăng nguy cơ đột quỵ, hình thành cục máu đông
-
Tăng nguy cơ ung thư vú hoặc các vấn đề tim mạch khi kết hợp với Progestin.
-
Tác dụng phụ: Đau hoặc sưng vú, đau đầu, buồn nôn, tăng cholesterol (đặc biệt nếu có vấn đề về gan).
Miếng dán da Estrogen
Miếng dán này được dùng để dán trực tiếp lên da, giúp hormone Estrogen thẩm thấu vào cơ thể một cách hiệu quả, từ đó giảm các cơn bốc hỏa và cải thiện triệu chứng tiền mãn kinh.
Một số loại miếng dán phổ biến:
-
Miếng dán chỉ chứa Estrogen: Alora, Climara, Estraderm, Vivelle-Dot
-
Miếng dán kết hợp Estrogen và Progestin: Climara Pro, Comipatch
Ưu điểm:
-
Hiệu quả tương tự thuốc Estrogen dạng uống.
-
Sử dụng tiện lợi, ít ảnh hưởng đến gan so với thuốc uống.
Nhược điểm:
-
Có thể gặp các tác dụng phụ tương tự thuốc uống.
-
Có nguy cơ gây kích ứng da.
-
Nếu dán khi da ẩm hoặc ướt, lượng Estrogen hấp thụ có thể không đủ.
Kem bôi, gel, thuốc xịt
Những dạng thuốc này được bào chế để hấp thụ qua da thay vì uống, với liều lượng nhẹ hơn, giúp sử dụng dễ dàng và tiện lợi.
Một số sản phẩm phổ biến:
-
Kem bôi: Estrasorb
-
Gel: Estroge, Divigel
-
Thuốc xịt: Evamist
Ưu điểm:
-
Hấp thụ trực tiếp qua da, an toàn hơn so với thuốc uống
-
Giúp giảm bốc hỏa, đổ mồ hôi đêm, triệu chứng âm đạo
Nhược điểm:
-
Chưa có nghiên cứu đầy đủ về các nguy cơ tim mạch
-
Có thể dính ra quần áo nếu chưa khô hoàn toàn
Thuốc chống trầm cảm
Nhóm thuốc này không chỉ dùng để điều trị trầm cảm mà còn giúp giảm các triệu chứng vận mạch thường gặp ở phụ nữ tiền mãn kinh và mãn kinh, chẳng hạn như nóng ran, bốc hỏa, đổ mồ hôi đêm, da ửng đỏ,…
Bạn có thể tham khảo một số loại thuốc chống trầm cảm dưới đây:
-
Thuốc Paroxetine: Thuốc có các dạng phổ biến như Paxil và Brisdelle. Ưu điểm của Paroxetine là giúp giảm các cơn bốc hỏa và cải thiện triệu chứng mất ngủ ở giai đoạn tiền mãn kinh, đặc biệt phù hợp với những người không dung nạp liệu pháp hormone. Tuy nhiên, thuốc không được dùng cho phụ nữ đang sử dụng tamoxifen và có thể gây một số tác dụng phụ như buồn nôn, thay đổi thói quen đại tiện, giảm ham muốn, khô miệng, tăng cân.
-
Thuốc Venlafaxine: Venlafaxine hiệu quả gần tương đương với liệu pháp hormone truyền thống. Thuốc có ưu điểm là cải thiện các cơn bốc hỏa và ít tương tác với những người đang sử dụng tamoxifen. Tuy nhiên, ở một số trường hợp, Venlafaxine có thể gây buồn nôn, thay đổi thói quen đi tiêu, nhức đầu hoặc tăng huyết áp nếu dùng ở liều cao.
-
Thuốc Desvenlafaxine: Desvenlafaxine là thuốc ức chế tái hấp thu serotonin-norepinephrine, giúp cân bằng các chất tự nhiên trong não. Ưu điểm của Desvenlafaxine là giảm các cơn bốc hỏa ở những người không dung nạp liệu pháp hormone và cải thiện tình trạng lo âu, rối loạn cảm xúc. Tuy nhiên, thuốc có thể gây một số tác dụng phụ như táo bón, khó ngủ, chán ăn, khô miệng, choáng váng và giảm ham muốn.
-
Thuốc Fluoxetine (Prozac): Fluoxetine thuộc nhóm thuốc ức chế tái hấp thu serotonin chọn lọc, giúp tăng cường serotonin trong não để cải thiện tinh thần và đồng thời giảm các triệu chứng bốc hỏa ở phụ nữ tiền mãn kinh. Thuốc không nên dùng cho phụ nữ đang sử dụng tamoxifen. Một số tác dụng phụ có thể gặp bao gồm buồn nôn, táo bón, giảm ham muốn và mất ngủ.
-
Thuốc Escitalopram: Escitalopram là thuốc ức chế tái hấp thu serotonin chọn lọc. Ưu điểm của Escitalopram là cải thiện rõ rệt các cơn bốc hỏa, đặc biệt giúp giấc ngủ tốt hơn ở phụ nữ bị mất ngủ do bốc hỏa. Tuy nhiên, thuốc có thể gây buồn nôn, thay đổi thói quen đại tiện, giảm ham muốn tình dục.
Thuốc chống trầm cảm giúp giảm các triệu chứng vận mạch ở phụ nữ tiền mãn kinh
Thuốc chống co giật
Thuốc chống co giật được xem là một lựa chọn thay thế liệu pháp hormone, giúp làm giảm các triệu chứng phổ biến ở phụ nữ tiền mãn kinh và mãn kinh như bốc hỏa, căng thẳng và khó ngủ.
-
Thuốc Gabapentin: Thuốc cải thiện nhanh các triệu chứng bốc hỏa và mất ngủ. Tuy nhiên, có thể gây buồn ngủ, chóng mặt, phù nề, mệt mỏi. Một số dạng thuốc thường dùng gồm Neurontin 300mg và Gralise.
-
Thuốc Pregabalin: Ngoài Gabapentin, Pregabalin cũng được sử dụng để giảm các cơn bốc hỏa tiền mãn kinh. Tuy nhiên, có thể gây một số tác dụng phụ như buồn ngủ, khó tập trung, rối loạn thị giác.
Thuốc chống co giật được xem là một lựa chọn thay thế liệu pháp hormone
Thuốc trị tiết niệu
Trong một số trường hợp, oxybutynin (thuốc trị tiết niệu thuộc nhóm kháng cholinergic) có thể được sử dụng để giảm cơn bốc hỏa ở phụ nữ tiền mãn kinh. Oxybutynin hoạt động bằng cách ức chế một số chất trong não, kiểm soát co thắt bàng quang và đồng thời giảm tiết mồ hôi, từ đó giúp cải thiện tình trạng đổ mồ hôi đêm và bốc hỏa.
Một số loại thuốc phổ biến chứa oxybutynin bao gồm Ditropan XL và Oxytrol. Tuy nhiên, cần lưu ý các tác dụng phụ có thể xảy ra như đau bụng, tiêu chảy, buồn nôn, đau đầu, nhầm lẫn, khô miệng, khô giác mạc, táo bón, khó đi tiểu.
Thuốc trị tiết niệu thuộc nhóm kháng cholinergic được sử dụng để giảm bốc hỏa ở phụ nữ tiền mãn kinh
Thuốc hạ huyết áp
Một số thuốc hạ huyết áp có thể hỗ trợ giảm tần suất và mức độ nghiêm trọng của các cơn bốc hỏa ở phụ nữ tiền mãn kinh. Chúng hoạt động bằng cách điều chỉnh phản ứng của các mạch máu trước tín hiệu từ não, giúp giải phóng nhiệt nhanh hơn và ổn định cơ thể.
Tuy nhiên, việc sử dụng các loại thuốc này cần có chỉ định và điều chỉnh liều từ bác sĩ, không nên dùng quá thường xuyên. Với những người bị cao huyết áp, thuốc hạ huyết áp có thể đồng thời kiểm soát các cơn bốc hỏa một cách hiệu quả hơn.
Một số thuốc hạ huyết áp thường được sử dụng để tham khảo bao gồm:
-
Thuốc Clonidine: Từ những năm 1970, thuốc hạ huyết áp chứa clonidine đã được sử dụng để giảm các cơn bốc hỏa ở phụ nữ tiền mãn kinh và mãn kinh. Một số tác dụng phụ có thể gặp là chóng mặt, táo bón, khô miệng, buồn ngủ nhưng khó ngủ.
-
Thuốc Methyldopa: Một số nghiên cứu cho thấy methyldopa có khả năng làm giảm các cơn bốc hỏa ở phụ nữ thời kỳ mãn kinh, nhưng hiệu quả tương đối hạn chế. Thuốc không nên sử dụng cho người mắc bệnh gan hoặc đang dùng thuốc chống trầm cảm ức chế enzyme monoamine oxidase (MAOIs). Các tác dụng phụ có thể gặp gồm mệt mỏi, suy nhược, chóng mặt, buồn nôn.
Một số thuốc hạ huyết áp có thể hỗ trợ giảm tần suất và mức độ nghiêm trọng của các cơn bốc hỏa
Thuốc thảo dược Đông y
Ngoài các loại thuốc Tây y, nhiều phụ nữ ở tuổi tiền mãn kinh hiện nay lựa chọn các giải pháp thảo dược Đông y để giảm bớt các cơn bốc hỏa và ổn định sức khỏe tổng thể. Một trong những sản phẩm được nhiều người tin dùng là thuốc rắn số 8, được bào chế từ răng nanh, nhau rắn lục cùng nhiều loại thảo dược tự nhiên khác.
Sản phẩm giúp cân bằng nội tiết tố nữ, giảm bốc hỏa, giúp chị em cảm thấy thoải mái và nhẹ nhàng hơn trong giai đoạn chuyển tiếp này. Sản phẩm đặc biệt phù hợp với những người muốn giảm các triệu chứng tiền mãn kinh mà không sử dụng hormone tổng hợp, nhờ đó hạn chế các tác dụng phụ thường gặp khi dùng thuốc Tây y.
Thuốc rắn số 8 giúp cân bằng nội tiết tố nữ, giảm các cơn bốc hỏa
Lưu ý khi uống thuốc giảm bốc hỏa tiền mãn kinh
Khi uống thuốc giảm bốc hỏa tiền mãn kinh, bạn nên lưu ý một số vấn đề sau:
-
Uống thuốc theo đúng chỉ định của bác sĩ, bắt đầu từ liều thấp và có thể tăng dần nếu cần. Tốt nhất nên uống sau bữa ăn hoặc cùng lúc với bữa ăn để giảm nguy cơ buồn nôn, tránh kích ứng dạ dày.
-
Nên uống với một cốc nước lớn để thuốc hấp thu tốt hơn. Không nên nhai, nghiền nát hoặc hòa tan thuốc vì có thể làm giảm hiệu quả.
-
Một số loại thuốc bốc hỏa có thể gây mất ngủ do đó cần tham khảo ý kiến bác sĩ để điều chỉnh thời gian uống.
-
Tuyệt đối không tự ý tăng hoặc giảm liều khi chưa có hướng dẫn của bác sĩ, vì điều này có thể làm giảm hiệu quả hoặc gây tác dụng phụ không mong muốn.
-
Trước khi uống thuốc, bạn nên liệt kê đầy đủ các loại thuốc đang sử dụng cũng như các bệnh lý hiện tại cho bác sĩ biết.
-
Đặc biệt cần thận trọng nếu bạn có bệnh gan, đang mang thai hoặc cho con bú, để bác sĩ cân nhắc liều lượng và loại thuốc phù hợp.
Uống thuốc trị bốc hỏa tiền mãn kinh theo đúng chỉ định của bác sĩ
Trên đây là những thông tin mà Hàng Thái Chính Hãng muốn chia sẻ đến bạn về bốc hỏa tiền mãn kinh uống thuốc gì. Hy vọng chị em đã có được những lựa chọn phù hợp và hiểu rõ loại thuốc nào thích hợp với mình. Tuy nhiên, việc thăm khám trực tiếp vẫn là cách tốt nhất để xác định phương pháp điều trị an toàn và hiệu quả.
Nguồn tham khảo:
1. WebMD (n.d.), Which Type of Estrogen Hormone Therapy Is Right for You?, truy cập từ: https://www.webmd.com/menopause/guide/which-type-of-estrogen-hormone-therapy-is-right-for-you
2. Healthline (n.d.), Antidepressants for Menopause, truy cập từ: https://www.healthline.com/health/antidepressants-for-menopause
3. MGH Center for Women's Mental Health (n.d.), New Research from the CWMH: Escitalopram (Lexapro) for Hot Flashes, truy cập từ: https://womensmentalhealth.org/posts/new-research-from-the-cwmh-escitalopram-lexapro-for-hot-flashes/
4. Breastcancer.org (n.d.), Oxybutynin Helps Ease Hot Flashes, truy cập từ: https://www.breastcancer.org/research-news/oxybutynin-helps-ease-hot-flashes